Ga naar inhoud

Stuur een e-mail om te boeken of meer informatie te ontvangen.

Opstappen tijdens zeilactiviteiten
Je bent van harte welkom aan boord op de avond voor vertrek.
Tijdens de weekeindtochten vanaf 20:00 uur of de waddentochten vanaf 18:00 uur.
We verwachten je, tenzij anders vermeld of in overleg, uiterlijk om 10:00 op de ochtend van vertrek aan boord.
Zie de informatie over onze tarieven.

2018

Strontrace 2018

Strontrace 2018

Voorbereidingen:

  • Vader/zoon/dochter team samenstellen: 2018 Peter (schipper) en Wouter, Rob en Eef, Bernard, Coby. Dit zijn opgeteld slechts 4 bemanningsleden want boven de 60jaar tel je 1/2 en nieuwelingen ook.
  • Vergadering: wie doet wat?
  • Aangepaste regelement bestuderen
  • Vele malen weerbericht checken voor het start schot (daarna alleen marifoon uitluisteren toegestaan)
  • Schip naar havenkom Workum verleggen voor laatste klusjes aan boord ( nieuwe naamborden, energierijke snacks inslaan, etc)
  • Zenuwen in bedwang houden voor het startschot op maandag om 13:00 u.
  • En dan oprotten (volgens Reid de Jong)

Friese Strontweek op lijst Immaterieel Erfgoed Nederland

Vriendschap supporters posten dit jaar berichtjes en foto's op de signal Vriendschap app. De thuisblijvers zaten weer aan de track and trace gekluisterd. Op het IJselmeer rond 14:18u  gebeurd er iets opmerkelijks op het beeldscherm. Vriendschap vaart een rondje. Eefke, Coby en Peter staan de journalist van NH nieuws te woord in de kolksluis van Spaarndam en verklappen dat er het MOB|VOB=vrouw overboord manoeuvre was geweest. Ruzie met de fokkeloet. Gelukkig waren ze binnen een paar minuten gekeerd om "Cora" bij het roefje weer aan boord te heisen. De water temperatuur was slechts 13.9 graden! ( volgens een supporter die het even had opgezocht). In Lelystad was er plots geen voortgang. Een tweede man overboord. Dit keer gepland. De schoot van de halfwinder was na de val van Coby in de schroef gekomen. Met z'n life suit aan heeft Bernard het los gesneden terwijl ze in de wind lagen.

De aankomst in Warmond was live te volgen op de webcam van het theehuisje ( click op het rode vierkantje op de track and trace). Een warm onthaal wachtte ze op. Maar ook toen het donker werd en de vermoeidheid extra voelbaar fietste iemand met ze mee van Nieuwe Wetering naar  Amsterdam waar Wouter en Eef dansend tussen de krap geparkeerde auto's aan het jagen waren. Na een korte nacht rust zijn ze met afnemende wind bij daglicht verder gegaan naar Workum. Vol gereefd. Mooie finishtijd  van 15:21u en een top prestatie! Ook hier een warm onthaal incl Sauna.

Hey alle supporters van onze Vriendschap. Dank voor alle steun en meeleven in de app en langs de waterkant. We hebben genoten van de  strontrace zelf, maar ook van de alle support die we hebben gehoord gezien en gevoeld. Het was weer een onvergetelijke belevenis. Nogmaals dank en zeker ook namens een geweldige bemensing. Peter.

Aletha

Strontrace
klussen
Strontrace
nat pak
Strontrace
co-schipper
Strontrace
touw fokkeloet losgesneden van roer
Strontrace
reglementen bestuderen
Strontrace
kade amsterdam
Strontrace
terug naar Workum

Waddenweek 25-31aug

Waddenweek 25-31aug

Aan boord: Bernard (schipper), Bert-Jan, Martijn, Joep, Enrieke, Rogier, Leilani, Aletha

Heerlijk weekje gezeild met bemanning die elkaar het "voordeel van de twijfel" gunde; goed volk aan boord.

Ze schijnen zaterdag met een rare vlaag bijna omgeslagen te zijn maar de schipper weet van niets want die zat binnen. Kachel stond wel scheef en de pannen vlogen door de roef. Ik tref ze pas zondagavond weer opgedroogd aan in De Cocksdorp waar Vriendschap aan het steigertje ligt. Een aardige buschauffeur van de Texelhopper rijdt speciaal voor mij een stukje verder opdat Aletha niet door de miezerregen over de dijk hoeft te lopen. Verkouden en koud stap ik net voor het donker aan boord. Bert-Jan humor doen mij binnen 10  minuten  weer volop schaterlachen wat vervolgens eindigt in een hoestbui. Ik hoop maar dat ik niemand wakker snurk/hoest vannacht. Tot diep in de nacht worden er kaartspelletjes gespeeld bij het olielampje in de roef.

Volgende ochtend is de wind wel iets gaan liggen maar er is geen dringende reden om de trossen los te gooien. Martijn haalt croissantjes en we oefenen Yoga op de strekdam. 4 gaan fietsen en 3 wandelen naar de vuurtoren van Texel. Bernard huurt een tandem voor mij (in ademnood met beginnende bronchitis) en trapt ons naar de Slufter. Joep en ik luieren in het duin. En later op de dag melden we ons bij de hotelreceptie voor een Woolness spa en saunabezoek met hot tub. Helemaal opgewarmd en loom genieten we van het ligbed met uitzicht over de velden.

De volgende ochtend naar de Vliehors. De zon schijnt weer en zeehondjes alom. We lezen de bandensporen in het zand en mijmeren...

Lippen branden van verlangen naar het zilte van de jouwe. De wind maakt ruimte en in vrijheid kan ik van je houden

Overspoeld door gedachten, smachtend naar dit moment. Een zee van ruimte, hier ben ik in me element

Wat de diepste indruk maakt werd door water aangeraakt. Door geen mens gestoord neemt de zee het laatste woord.

Bij het reddingshuisje stopt de Vliehors expres, maar even later hebben we weer het rijk alleen. De straaljagers vliegen een paar keer over en een klein stuntvliegtuigje geeft een luchtshow. Creatief met viskratten wordt het thema van de Lotta (zeemeermin) uitgebeeld. Enrieke geeft vanaf het balkon aanwijzingen voor de juiste verhoudingen en Leilani en Bernard wringen zich in een ingewikkelde pose voor de foto. De Lotta met Vriendschapschippers Simon/David en Jesper is 27aug2018  vertrokken voor een wereldreis en we wensen ze een behouden vaart.

Zie ook: sailingaround.earth

Nachtzeilen naar ankerplek onder de Richel (oost Vlieland) gaat soepeltjes met leuk windje. We lopen nergens vast en gaan gerust slapen om 01:00u.

Volgende ochtend door naar Striep (Terschelling). Met de "lekkethea" naar de dijk gebracht. Het gat in de leucothea is weliswaar gepolyesterd maar toch loopt ze vol tijdens het slepen achter het schip. In de hoofdstraat van Midsland is weinig te beleven; maar in de kroeg het wapen van Midsland daarentegen wordt het steeds gezelliger na een paar speciaal biertjes.

Waddenweek 25-31aug

Donderdag en vrijdag weer lekker gezeild op huis aan. Maar eerst nog paar uur in Harlingen vertoefd om E op de boot naar Vlieland te zetten (die kaartjes had voor het festival Into the great wide open). Joep gaat ook van boord nadat hij net heeft laten zien dat hij rakelings langs rode tonnen kan sturen. Rond een uur of 5 door de Boontjes gevaren en Leilani stuurt gespannen maar feilloos met ruime wind richting de sluis bij Kornwerderzand. Rogier zit wat stilletjes op het dek voor zich uit te staren.

Aletha

Waddenweek 25-31aug Waddenweek 25-31aug Waddenweek 25-31aug Waddenweek 25-31aug

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Aan boord: Peter (schipper), Coby, Vivienne, Anita, Lyzia en Sandra

Zaterdag Planning: Workum, boodschappen, motor onderhoud, water halen. Recept van de dag: bieten-linzen-wortel-ui op een bedje van rucola en gegarneerd met geitenkaas en walnoten. Zeiltocht: 1 zeiltocht, na de lunch, tot en met zonsondergang. Weer: zon en aangename wind. Ligplaats: de Riepel onder West-Terschelling, precies op het randje van het natuurreservaat. Waarnemingen: tijdens het zeilen, aalscholvers, diverse meeuwen, zeehonden.

Na de nodige boodschappen, schip op orde brengen, en water halen vertrekken we na de lunch uit Workum. Een fijn windje, en vanwege de wisselende voorspellingen vandaag een mooie en lange zeiltocht naar het oosten. In het donker voor anker bij de Riepel onder West-Terschelling.

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Zondag Planning: Uitslapen, uitdelen erecode voor wadliefhebbers. Recept van de dag: mexicaanse bonen-groente schotel inclusief quacomole. Zeiltocht: 1 zeiltocht, eind van de ochtend tot begin van de middag. Weer: zon en aangename wind. Ligplaats: Koffieplaat bij Oost-Terschelling Waarnemingen: Heel veel vogels, wadlopers met honden, rosse grutto, grutto, scholekster, strandlopers, diverse meeuwen, stern, kiekendief, eidereenden, veel zeehonden.

Vandaag heerlijk uitslapen en rustig aan, tijd om vogels te kijken. Zodra er genoeg water is in de loop van de ochtend een stukje zeilen en voor anker bij de koffieplaat onder Oost-Terschelling. We worden omringt door de vogels en zeehonden. Gelukkig hebben we de erecode voor wad liefhebbers mee, die kunnen we gelijk uitdelen aan de andere mensen die met de boot op het wad liggen en een wandelingetje op de droog gevallen plaat (met honden) niet kunnen weerstaan.

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Maandag Planning: zeilen met beetje wind en veel stroming, kokkels verzamelen, zwemmen, wadlopen. Recept van de dag: kikkererwten curry met mango, komkommer, prei en rijst. Zeiltocht: 1 zeiltocht, na de lunch tot begin in de avond. Weer: zon en beetje wind. Ligplaats: de Hon onder Ameland. Waarnemingen: Heel veel vogels, wadlopers met honden, rosse grutto, grutto, scholekster, strandlopers, diverse meeuwen, stern, kiekendief, eidereenden, valk, veel zeehonden.

Maandag morgen doen we het rustig aan, vogels kijken. Een poging tot kokkels rapen heeft een magere opbrengst. Als we weer water genoeg hebben onder het skûtsje gaan we in de middag een stuk zeilen en vooral op de stroming naar de Hon onder Ameland.

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Dinsdag Planning: Vroeg op, veerboot Leucothea, boodschappen in Nes, zwemmen, tentje bouwen, visite. Recept van de dag: watermeloen met munt en fetta, kokkels, macaroni met gerookte bokking Zeiltocht: zeiltocht ’s morgens vroeg, en ‘middags op de motor. Weer: ’s morgens leuk windje, later windstil en heel veel zon. Ligplaats: Nes, tussen Nes en Vinkegat, Waarnemingen: Zeehonden, kwallen, aalscholvers, lepelaars, steenlopers, kanoet, kiviet.

Vandaag vroeg op om met het juiste tij in Nes te komen. We hebben een mooi gangetje door een beetje wind en stroming (nu nog wel). Na het water halen gaan we in de geul naast de haven liggen. De schipper brengt ons met Leucothea naar de wal. 6 Personen past precies, ook in de Leucothea. Stipt om 12 uur terug aan boord en zorgen dat we uit de haven zijn voordat er te weinig water en te veel stroming tegen is. De wind is helemaal weg gevallen, en helaas op de motor, een mooi plekje om de middag door te brengen. Hier kunnen we lekker zwemmen om af te koelen. Later in de middag alvast kilometers maken om meer richting het westen te komen. We gaan voor anker in het Vingegat. Toevallig passeert Rob met zijn eigen boot. Hij komt ook op de plaat voor anker. Helaas is de waterstand al zo laag dat hij al eerder vastloopt. Leucothea komt weer van pas en ze gaan Rob halen zodat hij met droge voeten aan tafel kan voor het avondeten.

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Woensdag Planning: Vroeg op, zeilen, water overal, vogels kijken Recept van de dag: macaroni salade Zeiltocht: 2 zeiltochten ’s morgens vroeg en eind van de middag. Weer: ‘s morgens veel wind, ’s middags fijne wind, zon en bewolkt. Ligplaats: de Richel en bij het Griend. Waarnemingen: Heel veel vogels, rosse grutto, grutto, scholekster, strandlopers, diverse meeuwen, stern, eidereenden, aalscholver.

Vandaag nog eens vroeg op en met veel wind een stuk zeilen. De gangboorden, inclusief de boom en fokkenist worden goed gespoeld. En ook de kooi voor de mast en in de dirk houdt het niet helemaal droog. Beschut voor anker bij de Richel. We zijn daar niet de enige die daar voor anker gaan. Een mooie plek om vogels te kijken. Daar de wind afwachten en eind van de middag alvast een stuk richting het vaste land. Voor anker bij het Griend. Een mooie plek om vogels te kijken, althans normaal gesproken bij de juiste tijd en tij (in dit geval ’s nachts).

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Donderdag Planning: zeilen, schuilplaats, sluizen, draaien. Recept van de dag: Gado Gado met heel veel heerlijke pindasaus. Zeiltocht: Waddenzee, IJsselmeer, Hindelopen, Fluessen Weer: zon, regen, onweer, wind Ligplaats: Nije Kruspolle Waarnemingen: laatste zeehond, aalscholvers, reiger, torenvalk, zwaluwen

Vandaag vroeg op om op tijd, voor de verwachte storm, naar het binnenwater te gaan. Eerst nog met zon en mooie wind het laatste stukje over het wad. Door de sluis het IJsselmeer op. Bij Hindelopen spektakel in de sluis: Het zou moeten passen met gestreken mast? Jawel, als je van buiten naar binnen gaat moet je achteruit de sluis invaren en dan past de mast boven de sluisdeur. Leucothea gaat op eigen kracht (met begeleiding) mee. Alles gebeurd heel rustig, gecontroleerd en met veel bekijks. Direct achter de sluis ruimte om weer vooruit te draaien. Na de spoorbrug van Koudum gaat de mast overeind en een heel mooi stukje zeilen over de vaart. Bij de Fluessen aangekomen wordt weer en wind erg verraderlijk. Op de motor naar een beschutte plek bij Nije Kruspolle. Er is genoeg plaats als we aankomen. Maar niet voor lang. Al snel ligt de haven vol met grote vrachtschepen. Jawel het zijn de SKS kampioenschappen deze week. En iedereen zoekt beschutting voor de voorspelde storm. Na een windstille periode toch een flinke windvlaag die het skutsje doet schudden.

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Vrijdag Planning: Terug aan wal. Zeiltocht: stukje zeilen op de Fluessen en later op de motor. Weer: variabele wind, af en toe een fikse bui, bewolking, zon Ligplaats: onderweg en terug in Workum

Vandaag op tijd uit de haven om de kampioenschappen niet in de weg te zitten. Met flinke vaart over de Fluessen. Helaas door de draaiende wind en buien niet overal te bezeilen. We zoeken een vaste steiger aan hoger wal en maken alvast schoon schip. Daarna op het gemakje naar Workum. Ondertussen komt de zon weer tevoorschijn. In Workum is de kermis al in volle gang.

We kunnen terugkijken op een heerlijke week, en onze thema’s: vogels kijken, “jullie vogels”, recepten uitwisselen, leven met het tij, “bankzaken”, mooie zonsopkomst en zonsondergang, vallende sterren, tekenen.

Sandra

Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018 Waddenweek voor vogelaars 4-10 Aug 2018

Natuur belevingsweek op het wad

Natuur belevingsweek op het wad

Agnes had al een heel programma in haar hoofd met oefeningen/opdrachten voor de opvarenden om het wad op indringende wijze te beleven.

Aan boord: Bernard (schipper) Ruth, Pieter, Sandra, Marjo, Kees, Martelle, Aletha en Agnes.

De nieuwelingen aan boord hadden al vaker vanaf de wal verlangend naar het wad gekeken. Toch best spannend wat hun te wachten zou staan aan boord van een platbodem die op de mooiste plekjes droog kan vallen. Eerst koffie, een veiligheids- en kennismaking rondje. Nog een laatste bezoek aan een heus toilet in de haven van Workum terwijl er water wordt getankt. Het belooft een zonnige warme week te worden. Op het IJselmeer luisteren we net zolang tot we 10 verschillende geluiden hebben gehoord.In Kornwederzandt werd snel geschut en dan openen de sluisdeuren naar het prachtig natuurgebied de Waddenzee.

Met een ietwat onstuimig windje tegen de stroom in naar Griend waar we vastlopen. De eerste zonsondergang is betoverend mooi. 4 vuurtorens schijnen bij: Vlieland ( isophase lichtkarakter 4sec); Terschelling ( schitterlicht om de 5 sec) ; A-me-land (3 schitteringen per 15 sec); Schier-mon-ik-oog (4 schitteringen per 20 sec). De sterrennacht onvergetelijk. En zo volgen er nog meer fotogenieke avonden.

De ziel van de Vriendschap

Bernard brengt ons naar het Schuitengat waar we op een drempel varen om de kentering af te wachten rond het middaguur. Het 60+ trappetje komt te voorschijn en iedereen kan eindelijk van afkoelen in het zeewater. Maar we zijn er niet alleen. Verderop liggen zeehonden en al gauw komen ze dichterbij en worden onze zwemmers van heel dichtbij bespied. We kunnen er enkeldiep lopen en zij hobbelen op een paar meter afstand door het ondiepe heldere water. Terwijl we de kaart bestuderen voor de vervolgroute doet een groep van > 20 zeehonden een poging vlak achter het schip langs te zwemmen. Overal kopjes boven het woelige water. Het lijken wel navi seals van de  die ons achtervolgen; klaar om te enteren...

Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad

Onder Striep is een vertrouwd baaitje waar we met Oerol zijn drooggevallen. Onderweg 10 nuances van wind/water noteren.Aletha laat zich de laatste paar honderd meter voort trekken aan een lijn achter het schip. Na het avondeten wandelen we over de dijk naar Midsland voor een ijsje.

Vroeg op pad. Het water van Oosterom is 1-2 m diep en de bodem is zichtbaar in het ochtendlicht. De sierlijkste kwalletjes, zeewier komen voorbij. Plots ziet iemand honderden kleine zeesterretjes. Hoog tijd om de schoonheid van het wad vanaf een droogvallende zandplaat te bestuderen.Van Agnes krijgen we een papiertje mee om tekening te maken van wat we zien. Na 30 minuten vergelijken met wat een ander is opgevallen. Als je met de ogen van een ander kijkt zie je meer en wat eerst een kale zandplaat was ontvouwt zich voor je ogen.

Bij het Pinkewad onder Ameland komt de Eb en Vloed ons tegemoet en varen we samen op naar het eiland voor een geschikte ankerplek. Els en Peter worden met de leucothea opgehaald en brengen koelkast koud bier mee! Gezellig en bijzonder zo'n ontmoeting van 2 bekende scheepjes.

De bootvluchtelingen worden met de leucothea aan de wal gezet. Dazen alert! Agnes vraagt of we van alle plantjes/vruchtjes die je op weg naar het duintop tegenkomt een klein stukje mee wil brengen (lamsoor niet die is beschermd). We ruiken /proeven/voelen en bestuderen alle schatten met aandacht en laten een mooi schilderijtje achter voor de fietsers van Ameland. We wandelen naar het Noordzeestrand voor een duik en lopen op aanwijzing van Bernard zingend een Penta en nonagram op het strand. Op de terugweg plukken we appels uit de boom onderaan het duin en zakken weg in het slib.

's Avonds waren we kalmpjes bij opkomend water naar de haven van Nes waar we precies voor het donker voor anker gaan. Roodverbrand en plakkerig. De volgende ochtend zijn de 2 emmers kokkels ontsnapt met de vloedstroom. De eerste ploeg gaat douchen en verse broodjes halen. We mogen aan de steiger water tanken en de tweede ploeg haalt de rest van de boodschappen. Snel weer weg uit de drukke supermarkt naar de leegte van het wad.

We lopen vast op een schelpenrijke plaat en creëren schaduw met de fok en een tentzeil. Boekje, zwemmen. Agnes besluipt de vogels; heel langzaam wennen ze aan haar aanwezigheid tot ze er bijna middenin staat.

Als het tij het toelaat ( loskomen met stroom en wind tegen valt niet mee) varen we naar de Boschplaat. Het koele briesje op het dek nodigt uit voor een voeten of rug massage. Heel ontspannen gaan we voor anker om een uur te mediteren bij zonsondergang. Het wad heelt en maakt dat emoties weer kunnen stromen.Slikvoeten en blauwe plekken, maar niemand heeft last van stalpoten.

Het snikhete weer > 30 graden nodigt niet uit voor een duinwandeling; we wijzigen ons pan en zeilen naar Vlieland. Met halfwinder te loef zeilen we zingend en gitaar spelend tussen de staakjes door op zoek naar een koeler briesje, maar zelfs de wind is warm. Een paar wagen zich aan de wal en verbranden hun voeten op de straat. In de avond is er weer een activiteit. Met blinddoek voor voelen en ruiken wat Agnes heeft meegebracht uit de natuur en daarna schilderen.

We schuifelen met NO wind richting thuishaven. Rif erin/eruit/toch erin nu de wind toeneemt? Nee hoor, iedereen kan meezeilen. Zo de vallen en zo de schoten, zacht genietend op het voordek. Het is uiteraard druk bij de sluis. Voor anker bij de ingang van 't Soal in Workum voor nog een laatste sierlijke duik en nog een... en nog een. We tekenen een kaartje waar we allemaal zijn geweest en trekken lootjes en bedenken een kort gedichtje voor een ander met wie we deze week samen mochten beleven... Warm afscheid na een week vol overvloed.

De ziel van de zee
van Eb en Vloed
en iedereen doet mee

Diepzwarte ogen
als de klei van het wad
speelse jongen
die we graag mogen

Teder vriendelijk
liefdevol en blij
het wad maakt me vrolijk
en jij maakt me blij

Aletha

Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad Natuur belevingsweek op het wad

Oerol 2018 de nooduitgang

Oerol 2018 de nooduitgang

Oerol blijft een favoriete bestemming maar soms worden alle indrukken je teveel. Na een heftige voorstelling zoals van Via Berlin kun je natuurlijk een strandwandeling maken of je even terugtrekken in een duinpannetje met een appeltje. Maar volgens het Oerol dagkrant van 16jun2018 zijn er ook 4 nooduitgangen om aan de mensen massa te ontkomen. Laten wij nu met 3 bootjes incl Vriendschap bij de nooduitgang in de kwelder van Striep liggen, heerlijk rustig. Fietsje op de dijk en waden naar het schip bij hoog water.

Oerol 2018 de nooduitgang

Donderdag avond hebben Bernard en Martijn het schip gezeild tot vlak voor de kust van Terschelling om 02:00 ; mooi windje en tot vlak voor de kust drooggevallen om bij daglicht verder te zeilen naar de ankerplek voor komende week. De laatste huurfiets bij de Groot in Midsland is de fiets van zijn overleden oma en er komt er ook nog een van hemzelf uit een schuurtje tevoorschijn. Wij zijn er blij mee 😉

De sense of plees knipkaart weer thuis vergeten, maar dat mag de pret op Westerkeyn niet drukken. In de rij liggen voor de dagkaartjes; Ochtendshow met Nhung en Emilio waar je inspiratie opdoet; fietssleuteltje niet vergeten; zeemeeuw die je kaasplankje leegrooft. Het is weer goed toeven op het eiland. Ieder gaat zijns weegs. Els, Marianne, Barbara, Anneke en Aletha komen en gaan met de veerdienst. Af en toe kom je een bekende of een artist die je bewondert tegen. Nog even met je pootjes door het warme zeewater waden en dan weer opgeladen met nieuwe ideeën naar het vasteland.

Aletha

Oerol 2018 de nooduitgang

Turfrace Smallingerland 2018 extra editie Leeuwarden culturele hoofdstad

Turfrace Smallingerland 2018 extra editie Leeuwarden culturele hoofdstad

Drachten – Ljouwert Kulturele Haadstêd 2018

De Stichting Turfrace  Smallingerland’  organiseert een authentieke race met skûtsjes en kleinere platbodems door Fryslân.  Dit jaar in het kader van de Leeuwarden culturele hoofdstad.

Martijn had Vriendschap aangemeld voor dit byzondere gebeuren en we strijden mee in de grote klasse met misschien wel het kleinste skûtsje.

Bij het aanmelden:

  • ontvangt elk skûtsje of zeilpraam/Snikke een ontvangstpakket van Sonnema
  • vlaggetje 2018 en pr materiaal
  • een Turfracevlag  en € 250,00  startgeld
  • droge worst gesponsord door AH
  • captainsdinnerbonnen voor het juiste aantal bemanningsleden aan boord van het wedstrijdschip

Donderdag 24 mei 2018; Niek en Martijn varen het schip naar de Veenhoop en worden aldaar belaagd door knutten (bijtende vliegjes)

Vrijdag 25 mei 2018; Enrieke en Aletha komen om 10:30u aan boord. Alles is al in gereedheid en we hoeven alleen nog maar te verhalen naar de startlijn. We vergapen ons aan de hoge masten en stoere bemanning van de IFKS/SKS en andere skutsjes. Warm weer, windkracht 3 en kruisen over de smalle Ee met maar 4 bemanning in het vooruitzicht. Dat belooft een pittig dagje te worden. Maar eerst nog Palaver in de 't Polderhus in 't Frysk. Ik moet toegeven dat het voor mijn niet altijd te verstaan was maar dat het wel paste bij het evenement. Na de opening en het palaver bij het Polderhûs werd de Lawei (mandje) gestreken. De microfoon hapert (sorry burgemeester!). De bemanning loopt met de mand met turven naar de schepen. Vergezeld door vele bezoekers.

Turfrace Smallingerland 2018 extra editie Leeuwarden culturele hoofdstad

Start traject 1 De VEENHOOP Drachtstervaart DRACHTEN.

Frysk folksliet

Lawei wordt gestreken

Lopers starten en gaan over de Slûswei naar de schepen.

Er wordt op lotingsvolgorde gestart. (zie lijst loting) Om de minuut wordt gestart vanaf een startlijn ongeveer 50 m voor de uitgang van het Grietmansrak.

Startnummer 1 ligt ongeveer 25 meter voor deze lijn op de passeerlijn.

Na het eerste voorbereidingssein (Belsignaal) start een minuut later startnummer 1 en wordt de zeiltijd gestart. Startsein van nr. 1 is het voorbereidingssein voor nr. 2. Weer een minuut later nr. 2 etc. etc.

Iedere deelnemer schuift door tot aan de passeerlijn. Pas na de startlijn mag men de zeilen heisen! Tot aan de startlijn ligt de fok op het voordek en het grootzeil op de giek.

Ben je te vroeg door de startlijn of met zeil hijsen dan krijg je een straftijd van 5 minuten.

Pramen snikken sluiten aan bij de skûtsje vloot. Ligplaatsen vanaf het laatste skûtsje tot aan de sluis.

Na het startsein snel zeil hijsen en gelijk overstag. Enrieke stuurt mooi hoog aan de wind, maar de wedstrijdskutsjes kunnen nog veel hoger. Het was een prachtig schouwspel. Zowel op de Wijde Ee als in de Drachtstervaart.

Helaas was er op vrijdagmiddag  een aanvaring, waarbij een bemanningslid een gebroken hielbeen op liep en het Museumskûtsje “de Noardeling” en het skûtsje “de Verandering” (Smalle EE) averij opliepen.

Over de marifoon kanaal 77 hoor ik een verslaggever in het Fries geanimeerd verhaal doen  terwijl ik midden in de hecktiek de opdracht toegeschreeuwd krijg om de grootschoot te vieren. Vriendschap was net te laat was overstag en kreeg nog een vlaagje waardoor we in een rietkraag aan lage wal belanden. Motorgebruik tijdens de wedstrijd is niet toegestaan. Terwijl andere schepen het er soms niet zo nauw mee namen en toch de motor bijzettten kwam Vriendschap met enige moeite bomend weer los. Vriendschap eindigde dus reglementair over de finishlijn in Drachten om 16:51u. Een respectabele tijd; van verschillende mensen die op andere schepen meevoeren krijgen we complimenten dat we met een kleine bemanning en een klein scheepje zo goed bezig waren.

Snel van boord om de auto op te halen in de Veenhoop, maar een lift zat er niet in dus werd het een taxi. In Akkrum NS station verse jaagploeg bestaande uit Bernard en Eef opgehaald voor de jaagwedstrijd over het Moleneind die avond. Ruim op tijd stonden we klaar in de jaaglijn om het commentaar van het publiek aan te horen. Marjolein kwam later op de avond aan boord. Feest met een fantastische lasershow.

Zaterdagochtend

Rustig wakker worden klaarmaken voor Palaver en start. Op de kade waar de skutsjes met strijkbare mast  afgemeerd liggen wandelen geheel in stijl verkleede echtparen met oude kinderwagens. Het wordt al snel warm en belooft een snikhete dag te worden met een lekker briesje. De wind voor de wedstrijd naar Leeuwarden was gunstig en de wedstrijdcommissie voorzag dat de vloot al vroeg in de middag zou  finishen in Leeuwarden. Vandaar dat er op de Wijde Ee voor Hotel Ie Sicht een extra lus gelegd werd.

Start traject 2

Omdat het moeilijk zo niet onmogelijk is om de schepen zodanig te verhalen om in omgekeerde finish volgorde te starten wordt er in willekeurige volgorde gestart. De starttijd gaat lopen vanaf de plek waar eerder de finish van traject 1 was. De staande mast deelnemers stromen als laatsten in. Pas na het passeren van de pijpbrug mag er gezeild worden. Tot aan de pijpbrug mag er niet ingehaald worden.

Bij het ronden van de boei is de Doeke van Martena ons voor.

In Earnewald werd een schoof riet vanaf een ponton aangereikt; de muziek aan de kant klinkt van overal. Maar het wegvaren was wat krap en het koor op het terras waar we rakelings langs en tegenaan voeren hield van schrik op met zingen. Wat een drukte! Iemand met een hooi allergie en kreeg er acuut jeuk van maar zette door. In Warten dook er een forse tegenligger recreatievaart op bij de brug die op enkel rood stond en we eindigden met de kop op het remmingswerk.  Verfschade ;-( .  Verder hielden we ons aan de regels en bleven zeilen bomen en jagen en lieten de motor uit tot na de finish.

Het binnenvaren van de vloot was gepland om 17.00 uur en aan de kade afgemeerd was er ruim tijd om af te koelen in het water, ijsjes te eten en te luieren in de zon; wachten tot de brug draaide. De intocht was er niet minder om en om van deze kant Leeuwarden binnen te varen is prachtig en dan ook nog opgewacht worden door toeschouwers is tof.

Lovende woorden van de Commissaris der Koning Arno Brok voor dit mooi evenement, die samen met Burgemeester Tom van Mourik aan boord zaten van het Statenjacht “Friso”.

Turfrace Smallingerland 2018 extra editie Leeuwarden culturele hoofdstad

Wanneer zie je nu in Leeuwarden zoveel zeilpramen en skûtsjes in de haven liggen?
Na het concert “Helden fan it Wetter” vond de prijsuitreiking plaats in de Blokhuispoort.
Iedereen kreeg een welkomstdrankje van sponsor Sonnema en de loco-commissaris der Koning Klaas Kielstra maakte de winnaars bekend.

Turfrace Smallingerland 2018 extra editie Leeuwarden culturele hoofdstad

Grote klasse

  1. Pieter-Jilles met de Sterke Jerke (zij kwamen uit voor Rottevalle)
  2. Fonger Talsma met de Jonge Jan uit Warten (de winnaar van de vorige editie in 2016)
  3. Remy de Boer met de Eenvoud. (Dit skûtsje kwam uit voor het dorp Opeinde met heel veel dorpelingen in het wedstrijdteam.)

Oververhit en moe kiezen voor een gezellige afsluiting in de haven met kaas pannekoeken en salade. Het bier smaakt goed. De watertank is vrijwel leeg, maar in de stad is er altijd wel iemand waar je aan kan bellen voor een jerrycan water. Vivienne stapt na blessure tijd voor het eerst weer aan boord om zondag mee terug te varen naar Workum.

Bedankt Martijn,

Aletha

Wad weekend Pinksteren 2018

Wad weekend Pinksteren 2018

Pinksteren betekend 3 zeildagen en het schip was vol. Simon ( schipper) Elenax2, Luzia, Thomas, Enrieke, Eef en Roos en Aletha (factor 50+) mocht ook mee met de twintigers.

Het tij /weer was gunstig voor een wadden tocht alleen de wind liet het aanvankelijk een beetje afweten. Net voldoende windkracht 2-3 om door de Lorentzsluis te varen. Daarna toch maar even de motor aan om voordat het water op was toch op een mooie zandplaat te komen. We liggen in de nabijheid van een zeehond die met vallend water vissen aan het vangen was gezien het spoor wat hij achterliet aan de oppervlakte. Dat belooft een geultje waar het visnet uitgezet kon worden. En ja hoor, de volgende ochtend met opkomend water maar liefst 8 platvissen in het visnet. 3 kregen pardon en de rest ging in de pan. Maar eerst werden ze aandachtig bestudeert op maaginhoud en organen etc. En gegoogled of het nu een bot, schar of scholletje was. Het water kwam sneller op dan verwacht en al snel spoelden we zondagmorgen richting Harlingen waar we de drukbevaren geul ( deze route tussen Harlingen en Terschelling wordt zeer druk bevaren door zowel beroeps als recreatievaart) oversteken en aan de andere zijde vastlopen onder Griend op 1.20m. Borreltijd!

Op Pinkstermorgen nog voor daglicht om 5:00u anker gehesen en rustig naar de verlichte geul terug gevaren en opgekruisd met opkomende zon en stroom tegen naar het Molenrak. De strekdam Pollendam wordt met vallend water steeds beter zichtbaar met name als je er langs verlijert met de korte slag. Dankzij de sterke bemanning en aanwakkerende wind kracht 4 maken we genoeg voortgang om op zeil de Boontjes te bereiken ( tig keer overstag dat wel). Ontbijt!

De sluiswachter is nog niet helemaal wakker om 07:00u en reageert verbaasd dat we dankzij de mast strijken plots zijn opgedoemd voor zijn sluis en via de marifoon een schutting aanvragen. Hij wijst ons de kleine sluis toe. Op het IJsselmeer gaan we voor anker om slaap in te halen. Rond 12:00 weer op weg naar Workum. Genieten van de zon/ wind en morgen pas weer aan het werk.

Aletha

Wad weekend Pinksteren 2018

Het eerste beste steigertje

Het eerste beste steigertje

Er waren geen gegadigden om te varen na een intensieve zachtebedrace.

Maar waarom zou je niet gewoon een weekendje aan boord kunnen vertoeven. Jopie Huisman museum bezoeken en dan met zijn tweetjes op de motor door de bruggen van Workum varen. Na 500m links aanleggen bij het eerste beste steigertje in het open friesche landschap. Complimenten van de buurman in ontvangst nemen die onze aanleg maneouvre heel relaxed en beheerst vondt en ons voor een drankje aan boord uitnodigde. Heel gezellig.

Goed plan..

Het weer was tenslotte prachtig, de vogeltjes komen je opzoeken (grouwe kwikstaartjes) en bootjes varen langs.

Perfect!

Bernard en Aletha

PS Alleen relaxen lukt natuurlijk niet. Er zijn altijd kleine klusjes aan boord te doen. De luiken open, nog natte spullen van de ZBR en halfwinder gedroogd in de zon. Bankjes in de kuip uitgeruimd en roest gebikt. Laagje verf aangebracht, vlondertjes geschrobt en ook even gezwommen.

Zachtebedrace 2018 Vriendschap boven alles

Zachtebedrace 2018 Vriendschap boven alles

Daar zitten ze , de mannen van de Trui, of jongens zijn het eigenlijk nog....druipend, moe maar met twinkels in de ogen.

Ze zijn als laatste binnen gekomen met een puntje grootzeil in de striemende regen met de oostenwind van achteren.

Bikkels zijn het , ze waren nog even de mokbaai in gelopen, waar misselijk makende golven van wind tegen tij, het houten scheepje omhoog en naar beneden deed rollen.

Hun jassen hangen te druppen op de ballustrade, ze zijn net op tijd binnen.

Het vocht doet alle brillen beslaan.

Het cafe gonst en bromt van de sterke verhalen, hier en daar een lach.

3x 24 uur waren we op het water, met weer van uitersten: keiharde wind en vanmorgen nog windstilte.

Het wad als een spiegel zo vlak, geen grens te zien tussen hemel en water alles nog één voorgeboortelijk vocht.

Nu striemt de regen, staan kopjes op het water.

Het was voorspeld : increasing six to seven later thunderstorm.

Het hing als een zwaard van Damocles boven ons hoofd, drukkende stilte, de stroom nu nog mee, maar als we niet met hoog water bij de uitstroom naar het gat tussen Texel en Den Helder zijn ,krijgen we

sterke stroom tegen.

We boomden ons vooruit.

De soep komt binnen: 4 grote thermo pannen.

En schalen vol met brood, dik belegd.

De zeilers drommen om de tafel met rode bezwete gezichten, steeds meer truien gaan uit.

De houten vloer lijkt te bewegen onder al dat zeilvolk, of komt dat door mijn zeebenen?

Aletha vraagt hoe het was op Lesbos.

Vorige week was ik er nog: de zuidelijke zeegrens van Europa, eventjes vliegen hier vandaan.

Het zijn dezelfde natte verhalen van bootjes in weer en wind.

Mensen met telefoontjes waar vast ook windfinder op te vinden is.

Wíj hadden afgesproken er niet op te kijken en alleen de berichten van de kustwacht uit te luisteren.

En wíj hebben de motor niet gebruikt, alleen een paar keer stand by gehad in de havens Harlingen en WestTerschelling en toen het anker krabde onder Vlieland.

Op de grens van Turkije en Griekenland wordt de motor weggehaald en doorverkocht voor een volgende overtocht.

Wíj hebben nieuwe zwemvesten dit jaar, met een lampje zodat je ,als je in het donker in het water valt, zichtbaar bent.

Ze zijn zo goed dat ze door de regen al aan gaan.

Op Lesbos ligt een berg zwemvesten die niet toereikend zijn, zelfs niet leedverlengend, soms met stro gevuld heb ik horen zeggen, gemaakt door Siriërs, landgenoten.

Zijn dat sterke zeemansverhalen, voor op het leugenbankje?

Opschriften van gevonden zwemvesten zeggen duidelijk. not for savety use, of zo iets.

Waar is het mededogen en de vriendschap tussen mensen?

Wij begonnen en eindigden onze reis met de jel. “vriendschap boven alles!”

Elkaar omarmend in een kring op het voordek, drie keer luid en duidelijk.

Het kwam bij mij binnen, tranen stroomden over mijn wangen, gelukkig niet zichtbaar in de regen.

Want dat is de essentie van het leven.

Hoe is het mogelijk dat een paar zeeën verderop ,mensen varen op zee in een zó andere context?

Zo zonder vriendschap, zo zonder mededogen?

De soep is op, de prijs uitgereikt.

ik ga naar buiten, de koude regen is heerlijk op mijn rode warme gezicht.

Op de dijk staat een standbeeld van gesjor in harde wind.

Het past bij het weer van nu.

Scheef leunend in de wind bekijk ik het, er staat bij: voor onze gevallenen op zee, we zullen ze niet vergeten.

Onzin, denk ik, we vergeten toch alles, een paar generaties verder spelen we de ellende en stoerheid alleen nog maar na, tot het uit onze botten is verdreven.

Ik zie weer de donkere ogen van een jongetje uit het kamp Moria, die steeds alles ,wat ik bouwde van blokken, omver vaagde.

“How many times must a man walk down....”, klinkt in mijn hoofd....

Ruth

Zachtebedrace 2018 Vriendschap boven alles Zachtebedrace 2018 Vriendschap boven alles Zachtebedrace 2018 Vriendschap boven alles Zachtebedrace 2018 Vriendschap boven alles Zachtebedrace 2018 Vriendschap boven alles Zachtebedrace 2018 Vriendschap boven alles

Trainingsweekend 13-15 April 2018

Trainingsweekend 13-15 April 2018

Martijn en 3 opvarenden (Siets, Rob en Arjan) hebben vrijdag al een trainingsdag achter de rug en zitten gezamenlijk in het roefje te eten in Oudega. Peter, Aletha en Eef komen als tweede lichting ’s avonds aan boord stommelen. En Bernard is op doorreis naar Franeker en komt alleen slapen. En Enrieke staat de volgende ochtend vroeg op de kade te zwaaien om ook mee te gaan trainen.

We zitten zaterdag ochtend het ontbijt. Door het kleine ruitje zien we een sloep met dames voorbij roeien. Het is pas 8 uur en een grijze ochtend maar ze lachen en giechelen opvallend vrolijk. Blijkt dat Rob na het hardlopen was gaan zwemmen en met zijn kleren in een buideltje voor zijn buik over de kade liep. Betrapt?

Iemand krijgt de opdracht vaarklaar te maken. De volgende mag het schip keren in havenkom m.b.v. minder ervaren bomers die je precies uit moet leggen wat er van ze verwacht wordt. Het zeil hijsen is toch net ff anders dan zelf het zeil helpen hijsen in opdracht van de schipper. Plots merk je dat iemand in het gangboord achter het zeil verdwijnt en je maakt je zorgen of die persoon met vaarboom en al van boord is geslagen door de uitzwaaiende giek. Corrigeert de roerganger wel op tijd de koers en varen we nog wel rechtuit? Oh ja, en het zwaard mag er ook nog in.

Onder zeil een eilandje ronden. En dan nog 2 keer oefenen maar dan strakker. Het eiland heeft 3 aanleg steigers. Waar wil je aanleggen? En hoe vaar je daar dan naar toe? Hardop denkend je lijstje afwerken

  • Bedenk hoe je aan wilt komen
  • plan communiceren met voordek en bespreek met je roerganger waar die op af mag sturen
  • neem de tijd om op een rustig moment stootwillen en trossen klaar te laten leggen
  • vergeet die kraanlijn niet
  • hou je eigen handen vrij en ga daar staan waar je goed overzicht hebt
  • taken verdelen aan boord : wie doet wat?
  • Grootzeil of fok eerst?
  • Heb je een plan B als het tegenzit; waar is de ruimte?

Zonder er al te veel bij na te denken hebben we de opdrachten van de schippers al vele malen uitgevoerd; maar nu mogen we zelf het commando geven en dat geeft veel stress. Uh?! Wat is eigenlijk het juiste moment? Een onverwachte vlaag in je zeil en je ramt de steiger. Heb je te vroeg alle zeilen laten zakken dan ligt je schip te vroeg stil en verlijert hulpeloos voor je een lijn hebt kunnen uitbrengen.

De eerste keer lukt het niet en grijpen de trainers in door snel af te vallen en de ruimte weer op te zoeken. Die zaterdag veel onhandig gestuntel en herkansingen. We spelevaren op de Brekke tot zonsondergang. Gelukkig zijn de steigertjes nog leeg in het voorjaar en is de wind zwak (kracht 2-3). Prachtig oefen weertje. Iedereen komt aan bod en leert van elkaar.

Na een rustige nacht aan een steigertje denken we er de zondag soms iets meer van te snappen. We merken hoe je kunt oploeven en afvallen zonder roer met het vieren en aanhalen van de fok en/of grootzeil. Op verzoek van Arjan gaan we bijliggen. Na het eiland overstag en Peter vraagt: Weet je het zeker? Ja hoor. Niemand aan boord sputtert tegen ( ook de trainers blijven op hun handen zitten). Oeps, foutje bedankt… het schip waait tegen de steiger aan.

Het miezert een beetje maar na de middag klaart het op. Bomen door de openstaande brug wordt soms wel en dan weer niet gewaardeerd door de brugwachters van Workum. Maar met het warme zonnetje aan dek is het toch een mooi einde van een gezellig, leerzaam trainingsweekend.

Super bedankt Martijn en Peter; zonder jullie aanwijzingen zouden we ongetwijfeld in het riet zijn beland.

Aletha

Trainingsweekend 13-15 April 2018 Trainingsweekend 13-15 April 2018 Trainingsweekend 13-15 April 2018 Trainingsweekend 13-15 April 2018 Trainingsweekend 13-15 April 2018

2018 Maart - Klussen in Franeker op de werf Nieko

In de havenkom van Workum lag Vriendschap in diepe winterslaap, omringd door ijs. Het oorspronkelijke plan om vrijdag al naar Franeker te varen moest worden afgeblazen want hoewel de dooi al had ingezet, gold er nog een vaarverbod op de Friese wateren.

Weekend 10/11

Zaterdagochtend was het dan zover. De motor startte als een zonnetje dankzij de oplettendheid van Rob in de wintermaanden en het nieuwe zonnepaneel dat de accu heeft gevoed. Het ijs kraakte voor de boeg en grote platen schoven over elkaar. Verderop was het vaarwater vrij en de brugwachter draaide op verzoek..
Rob en Bernard gingen naar de werkplaats om de gaffel kaal te halen en de (kast)deurtjes onder handen te nemen.

Tufftufffff.. Martijn, David, Aletha en Ruth gaan op weg naar de werf in Franeker via Sneek en de Zwette. Het landschap is nog kaal en dor en de koude hangt nog in de lucht. Al varend wordt er geschrobd en geschuurd ter voorbereiding van een grote opfrisbeurt van het roefje en het ruim.
Nico de werfbaas ontstemt want we hadden vergeten hem in te lichten over de dag vertraging. We slapen aan boord van de gastvrije Ouderzorg die aan de kade van de werf Nieko ligt afgemeerd voor een nieuwe mast. Nog een spelletje regenwormen en dan vroeg naar bed.

https://www.zeilcharter.nl/1318/zeilen_met_eenmasttjalk_Ouderzorg_vanuit_Harlingen.html

Zondag ochtend wordt Vriendschap uit het water getild met de kraan. Toch altijd weer even een spannend moment. De inhoud van de verfkist wordt geïnspecteerd op alle kleuren verf en soorten lak en nog bruikbare kwasten. Een tripje naar de Karwei voor een voorraad schuurpapier + kleurenwaaier + 4 eierkistsluitingen en het voorbereidende werk kan beginnen.

Weekend 17/18
Een nieuwe ploeg helpende handjes arriveert op tijd voor de koffie. Lisan heeft gember kluscake gebakken. Peter+ collega Fiona, Els, Pleun, Bernard,Aletha, Coby ,Simon en Wouter werken gestaag aan de items op de kluslijst. De roest verdwijnt net als voorgaande jaren beetje bij beetje onder de owatrol en menie. Buiten waait een ijzige noordoosten wind en de verf droogt maar langzaam. Maar aan de lange tafel van de Ouderzorg is het weer vanouds gezellig en worden vele raadsels opgelost bij een goed glas (thee).

Weekend 24/25
Birgitta en Joris en Pieter helpen mee. Ruth heeft thuis de settleboorden en koekoek gelakt, Rob de gaffel en blokken. Op de keukentafel in Amersfoort ligt al een week een helmhout in de weg, gevolgd door roeispanen. Uit de werkplaats van Rob komt een opvallend mooi en stevig trapje tevoorschijn. Aan boord staat een doos met nieuwe zwemvesten.

En in de loods is een prachtig scheepje van binnen en van buiten geschilderd waar je het nieuwe vaarseizoen mee gezien wil worden.

De nieuwe naamborden "Vriendschap 1910 Workum" zijn nog in de maak en worden later dit seizoen verwacht. De lettergrootte is zorgvuldig overlegd en zodra er een vrij uurtje is verdwijnt Bernard naar het botenbouwcentrum in Amersfoort aan de Eem om er een lettertje bij te gutsen.

2018 Maart - Klussen in Franeker op de werf Nieko

Afgesleten, geroest of verweerd wordt weer als nieuw en anders vervangen.

Dank aan iedereen

Aletha